İnterneti doğru kullanan kullanıcı sayısı her geçen yıl azalıyor. Artması gerekirken internetin doğru ve akılcı kullanımı ile ilgili istatistikler, kullanıcıların internet ortamında yeterince dikkatli olmadığını, siber saldırılara karşı daha fazla açık olduklarını ve giderek daha fazla insanın kişisel güvenliğini tehlikeye atacak şekilde internet kullandığını doğrulamakta.
Doğru ve akılcı internet kullanımı için yapılması gerekenlerin sayısı da günden güne artıyor. Bunların en büyük sebeplerinden bir tanesi internetin giderek daha fazla büyük bir arşiv haline gelmesi, tehditlerin giderek daha fazla artması ve çok sayıda kullanıcının artık birçok alanda faal olarak internetten yararlanması yer alıyor. İnternet kullanırken dikkat edilmesi gerekenler artıyor ancak kullanıcıların bu kurallara dikkat edip etmedikleriyle ilgili yapılan araştırmalarda, çoğu kullanıcının internet ortamında doğru bir şekilde hareket etmediğini ve internetin tehlikeleri konusunda da yeterince bilgi sahibi olmadıklarını açık bir şekilde doğrulamakta.
Peki ama internet kullanırken neden kurallara dikkat edilmeli? Eğer ki internetin sınırsız bir yer olduğunu biliyorsanız bu sınırsız ortamda binbir çeşit tehdit ve tehlikenin de sizin için bile söz konusu olduğunun farkındasınızdır. Evet internet ortamında basit olsun veya olmasın basit bir kullanıcı bile her gün binlerce farklı tehditle karşı karşıya kalabiliyor. Bunların arasında bazen verilerin ele geçirilmesi, bazen hesapların başkaları tarafından kontrol altına alınması ve hatta evin siber saldırıya uğraması gibi durumlar bile söz konusu. Artan tehditler nedeniyle birçok kullanıcı başta hükümetler tarafından olmak üzere çok sayıda özel şirket tarafından tehditlere karşı neler yapabilecekleri, nelerden uzak durmaları gerektiği gibi konularda sık sık bilgilendiriliyor. Ancak gerek hükümetler, gerek ise özel şirketler tarafından yapılan bu bilgilendirmeler internet ortamında çok sayıda kullanıcı için neredeyse çoğu zaman hiçbir işe yaramıyor çünkü tehditlerin sayısı ve yöntemi gün geçtikçe saatler içerisinde değişebiliyor. Artış gösteren internet kullanımı ile birlikte internetin kötü yanlarına rastlamak da bir o kadar artıyor ve çocuklardan şirketlere, basit kullanıcılardan profesyonel kullanıcılara kadar herkesi etkisi altına alıyor.
İnternet Kullanımında Nelere Dikkat Edilmeli?
Evet, internet kullanırken nelere dikkat edileceğini bilmek sizi internet ortamında olası tehditlere karşı büyük oranda koruyabilir. Gelişen ve giderek daha farklı hale gelen tehditler karşısında hiç değişmeyen bazı güvenlik önlemleri sayesinde her zaman başta kendiniz olmak üzere tüm sevdiklerinizi koruyabilir ve siber tehditlere karşı nasıl önlem alacağınızı öğrenebilirsiniz.
Her şeyden önce internetin en önemli konusu olan linkler en büyük tehlikeyi barındıran yerler oluyor. İnternet demek link demek. Eğer siz her gördüğünüz linke tıklar ve her gördüğünüz linke giriş yapmak isterseniz ortaya büyük bir tehlikenin çıkacağını söylemek mümkün. Hiçbir zaman güvenilir olmayan linklere tıklamayın ve hiçbir zaman link adresini kontrol etmeden o linki açmayın
Örneğin dünyanın en popüler sitelerinden bir tanesi olan Google’a giriş yapacaksanız adres çubuğunda yer alan linkin direkt olarak Google olarak yazıldığından emin olun. Siber saldırganlar bu yöntem sayesinde link hilesi yoluyla bugüne kadar milyonlarca kişiyi dolandırdı veya ağlarına düşürerek onlardan büyük miktarlarda veri çaldı. “Google” yerine “Googlee” gibi linkler yoluyla kullanıcıları hedefleyen siber saldırganlar, özellikle linkleri dikkat çekmeyecek şekilde benzer gösterip farklı bir siteye yönlendirebilir ve bu site gerçek bir siteden farksız olarak kopyalanmış olabilir.
Örneğin bilgisayardan Instagram’a giriş yapacaksanız doğrudan hesap şifrenizi ve bilgilerinizi girmeden en üst kısımda veya en alt bölümün hemen orta kısmında yer alan link bölümünde site adının eksiksiz, tamamen doğru ve benzersiz yazıldığından emin olduktan sonra şifre gibi bilgilerinizi girin.
Uyarı Veren Sitelerden Uzaklaşın
Eğer herhangi bir linke tıkladığınızda daha önce normal giriş yaparken, birden bire o sitenin güvenilir olmadığına dair Google veya farklı bir güvenlik uygulaması tarafından uyarı alıyorsanız derhal o linki kapatın ve “siteye ilerle” seçeneğine asla tıklamayın. Bu durum size linke girmeden önce bir uyarı amacı taşıyor ve herhangi bir şekilde oltalama veya benzer bir siber saldırıya karşı karşıya kalmanızı önlemeyi hedefliyor.
Eğer her zaman normal açılan ve daha sonra uyarı veren bir linke tıkladıysanız site adres bölümünde doğru olup olmadığını, SSL yani kilit işaretinin yeşil renkte olup olmadığını kontrol edin. Zaman zaman SSL hataları nedeniyle geçici olarak bu tür hatalar veya uyarılar gerçekdışı olabilirken, zaman zaman ise gerçek bir tehlike söz konusu olabilmekte. Bu sebeple mutlaka link kısmına dikkat edin ve bu uyarı son bulana kadar mümkün olduğunca ilgili linki ziyaret etmeye devam etmeyin.
VPN Kullanmayın
Sanılanın aksine VPN uygulamalarının büyük bir bölümü kullanıcıların verilerinin büyük kısmını doğrudan topluyor. Herhangi bir VPN uygulaması özellikle ücretsiz olanlar ve bilinmedik VPN uygulamaları sizin üzerinizden verilerinizi toplayarak para kazanabiliyor. Bunu yapmak için sizin girdiğiniz sitelerin adresleri, size dair çerezler, herhangi bir zaman diliminde indirdiğiniz dosyaların boyutları gibi tüm bilgiler VPN uygulaması tarafından kaydediliyor ve bunlar daha sonra çeşitli şirketlere veya kişilere satılabiliyor. Bunu önlemek için ya çok güvenilir olan ve tamamen ücretli olan VPN uygulamalarını kullanın, ya da çok gerekli olmadıkça herhangi bir zamanda VPN uygulaması kullanmaktan kaçının.
VPN kullanırken bankacılık uygulamaları dahil hiçbir bankacılık veya finans kurumunuza ait şifrenizi girmeyin ve doğrudan önemli bilgilerin yer aldığı siteleri ziyaret etmekten kaçının. Hiçbir zaman VPN uygulaması çalışırken iCloud veya Google hesabınız gibi önemli kişisel bilgi ve verilerin yer aldığı siteleri ziyaret etmemeye çalışın.
VPN dışında doğrudan bilinmeyen ve güvenilir olmayan hiçbir DNS adresini aktif bir şekilde kullanmayın. DNS adresleri kişisel verileriniz dahil giriş yaptığınız tüm web sitesi verilerinizi size özel oluşturulmuş bir dosya/sayfa üzerinde saklayabilir ve daha sonra bu verileriniz başka kişilere veya şirketlere satılabilir. Ancak DNS adresi kullanmak istiyorsanız Google veya CloudFlare tarafından seçenek olarak sunulan iki DNS adresinden bir tanesini kullanabilirsiniz. Bu iki şirket dünya çapında faaliyet gösteren ve verilerin korunması yönünde son derece güvenilir olan ve güçlü güvenlik sistemlerine sahip şirketler olduğu için DNS adreslerini kullanmakta sakınca yok.
Kişisel Verilerinizi Paylaşmayın
Doğru internet kullanımı denildiği zaman sosyal medyanın doğru kullanımı en öne çıkan başlıklardan bir tanesi. Eğer ki sosyal medyayı aktif olarak kullanıyorsanız hiçbir zaman fotoğraflarınızı herkesin göreceği şekilde paylaşmamaya özen gösterin. Yapay zeka ve çeşitli teknolojik yöntemler ile fotoğraflarınız çalındıktan sonra farklı amaçlarla kullanılabilir, başkaları fotoğraflarınızın birer kopyasını indirerek sizin adınıza hiç haberiniz dahi olmadan bir profil açabilir ve başkalarıyla yazışabilir veya başkalarını sizmiş gibi inandırarak kandırabilir. Tüm bunlar sosyal medya platformlarında sanılandan çok daha fazla yaşanan kötü ancak gerçekte yaşanan olaylar arasında yer alıyor.
Bunların dışında eğer ki sosyal medyayı aktif olarak kullanıyorsanız asla açık adresinizi, cep telefon numaranız gibi bilgilerinizi paylaşmayın. Size ücretsiz olarak hediye kazandığınızı, ücretsiz bonus, hediye veya para verileceğini belirten linklerden veya kişilerden uzak durun ve bu kişilere hiçbir zaman para, cep telefonu numarası, adres bilgisi gibi verilerinizi iletmeyin.
Eğer bir kişi sizden hesabınızın çalındığını ve size göndereceği kod ile hesabınızı geri alacağını ve koruma altına alacağını söylerse derhal o kişiyi engelleyin ve hiçbir zaman için bu tür kişilerle iletişime geçmeyin.
Modem Arayüzü Bilgilerinizi Paylaşmayın
Hiçbir şekilde internet ortamında doğrudan modem bilgisi ve IP adresi gibi bilgileri açık bir şekilde veya özel mesaj yoluyla göndermeyin. Bu tür bilgiler sizin internet ağınıza girmek ve siber saldırı tehdidine maruz kalmanıza neden olabilir.
Modem şifrenizi aylık olarak değil ancak 6 ayda bir kez olacak şekilde değiştirin ve mutlaka ama mutlaka modeminizin yazılımının güncel ve eksiksiz olduğundan emin olun.