İnternetten ürün satarken bazı konulara dikkat edilmesi gerekiyor. İnternet üzerinden dolandırıcılığı önlemek için yapılması gerekenler özellikle günümüzde her an hayatın her alanında dolandırıcılık olaylarının yaşanması nedeniyle çok daha fazla önemli hale gelmiş durumda.
Özellikle internet üzerinden satılan ürünlerde dolandırıcılık vakalarını önlemek için yapılması gerekenler arasında birçok yöntem bulunuyor ve bu yöntemler arasında bazıları hayat kurtarıcı olabiliyor.
İnternet üzerinden alışveriş yaparken dolandırıcılığı önlemek için karşı taraf size ne kadar güven verirse versin her zaman en büyük temel önceliğiniz güvenmemek olmalı. Karşı tarafın güven verici bir geçmişi, referansları olsa bile her zaman siz kendinizi güvence altına almalısınız. Hem alıcı hem satıcı taraf olduğunuzda bu duruma dikkat etmeli, olası dolandırıcılıkları engellemek için uyanık olmalısınız.
Asla Parayı Göndermeyin
Hangi siteden olursa olsun, ne kadar referansı bulunursa bulunsun ticarette internet üzerinden yapılan alışverişlerde her zaman ilk öncelik parayı asla ürünü almadan göndermemek olmalı. Bir siteden ilan verdiniz ve evinizdeki çamaşır makinesini satmaya karar verdiniz, satıcı olarak alıcı ürünü göndermeden ve ürünün başında parayı vermeden ürünü alır mı? Almaz. Aynı durumun tam tersini düşünelim, siz bir ürünü beğendiniz ve almak istiyorsunuz ancak satıcının profili boş veya çok dolu referansları da olan bir profil, ancak bu duruma asla güvenerek parayı ürünü görmeden ve teslim almadan ödemeyin.
IBAN’a gönderilecek olan para transferlerinde para diğer hesaba anında geçmekte ve geçmese bile bankalar tarafından çoğu zaman iptal edilememekte. Bankalar bu tür dolandırıcılık olaylarında kullanıcıları genellikle mahkemelere yönlendirirken, büyük yasal süreçlerle uğraşmamak ve mağdur olmamak için IBAN dahil hiçbir yönteme ürünü teslim almadan para transferi gerçekleştirmeyin.
İkinci sırada ise şu durum ön plana çıkıyor, siz alıcı konumunda olan bir kişisiniz ancak satıcı sizden ürünün çok taliplisi olduğunu belirterek bir kapora bedeli istiyor. Bu tür durumlarda asla kapora bedeli ödemeyin. Bu parayı ürünü almaya geldiğinizde düşeceğini belirtebilir, geri ödeyebileceğini belirtebilir ancak asla bu tür dolandırıcılık yöntemleri olarak bilinen yöntemlere kanmayın.
Para konusunda son olarak ise açıklama yöntemiyle dolandırıcılık olaylarına dikkat etmek gerekiyor. Satıcı taraf alıcı taraftan parayı direkt ürünü teslim etmeden IBAN’a havale yapmasını ve açıklama kısmına “telefonu teslim alacağım” şeklinde yazması durumunda güvence olduğunu belirtebiliyor. Ancak açıklama ne olursa olsun bu durum dolandırıcılık vakalarını önlemediği için asla ürünü görmeden parayı göndermemek gerek. Açıklama yazmak dolandırıcılık vakalarını asla önleyemiyor.
Ve son olarak “ben parayı transfer ettim birazdan geçer, al sana dekont” gibi durumlar günümüzde çok sık yaşanıyor. Dolandırıcılık vakalarını önlemek için dikkat edilmesi gerekiyor ki sahte dekont hazırlamak ortalama 1 dakikadan daha kısa sürüyor. Dekont atmış olsa bile hesabınızda parayı görmeden her ne olursa olsun asla ürünü teslim etmeyin. Satıcı olarak bu tür dolandırıcılık olaylarıyla karşı karşıya kalmanız her an mümkün olabilir.
Alıcı taraf size dekont gönderse bile, bankayı aramanızı istese bile ödeme hesabınıza sadece en geç 5 dakika içerisinde geçmezse bir daha geçmesi çok zor. Size kimlik belgesini atabileceğini belirtebilir, ehliyet gibi pasaport gibi belgeleri atarak güven kazanmaya çalışan dolandırıcılık çok sık görülebilir. Bunlara asla inanmayın ve asla parayı hesapta görmeden hiçbir zaman bir boşlukta bulunup karşı tarafa veya aracıya teslim etmeyin. Bu tür dolandırıcılık olayları günümüzde çok sık yaşanıyor ve bu konuda mahkemelere başvurular her geçen gün daha fazla artıyor.
Faturayı İletmeyin
Cihazın faturasını isteyen alıcılar olabilir. Çamaşır makinesi gibi ürünlerde bunu iletmek sıkıntı olmayabilir ancak akıllı telefon, saat ve tablet gibi IMEI ve seri numarası yazan bu üç ürünün faturasını asla özellikle IMEI görünecek şekilde karşı tarafa iletmeyin. Dolandırıcılar son dönemde akıllı telefon satıcıları ile iletişime geçerek faturayı görmek isteyebiliyor ve faturada yer alan IMEI adresini farklı cihaza yükleyerek saf bir kötülük içerisinde olabiliyorlar. Maalesef hiçbir çıkarları olmamasına rağmen bu duruma son dönemde sık rastlanması gerçekleri de gün yüzüne çıkarmakta.
Bu nedenlerle faturanızı iletseniz bile sadece cihazın adının ve tutarının tarihinin göründüğü bir şekilde iletebilir, TC, adres, IMEI ve seri numarasının yer almadığı bir fatura görüntüsü iletebilirsiniz.
Tek Gitmeyin
Eğer bir ürün satacaksanız ve bu cep telefonu gibi kolay bir şekilde çalınabilecek ve alıp kaçabilecek bir cihaz ise asla alıcı veya satıcı konumunda hangi tarafta olursanız olun tek başınıza gitmeyin. Alıcı veya satıcı olarak hangi konumda olursanız olun gündüz vakti buluşmaya gayret gösterin ve mutlaka kalabalık bir kafe gibi yerleri tercih edin. Kafe, pastane gibi yerlerin dışında özellikle herhangi bir park, bahçe gibi alanlarda cihaz teslim etmeye veya teslim almaya gitmeyin. Eğer büyük eşya satacaksanız bu durumda yine evde tek olmadığınız bir zamanı tercih edin ve eve gelecek olan kişiye direkt adres bilgisi vermek yerine evin önünde yer alan park, kafe veya görünür bir alana gelmesini isteyin. Ardından kişiyi siz eve davet edin. Doğrudan evin adresini vermek potansiyel dolandırıcılar ve can mal güvenliği için zaman zaman sorunlara yol açabilmekte.
Ürünü teslim alırken veya teslim ederken eğer ki pahalı bir ürünse IBAN açıklamasına mutlaka ürünün adını yazdırın ve “teslim aldım” ibaresini eklettirin.
Üçüncü Taraflarla Satış Yapmayın
Birisi size herhangi bir ürününüzü satın almak istediğini belirtip kendisinin gelemeyeceğini ancak bir kuryenin geleceğini söylerse hemen o kişiyi engelleyin. Gelecek olan kişi kurye olabilir ancak cihazı görmeden teslim almak hiçbir zaman mantıklı bir yöntem olmadığı için bunlar genellikle potansiyel dolandırıcılar tarafından kullanılan hem satıcıyı, hem kuryeleri mağdur eden yöntemler olmakta.
Asla Arabaya Binmeyin
Eğer bir kişi sizden cihaz alacaksa veya siz bir cihaz alacaksanız bir kişinin arabasında satış işlemini yapmayın, kişi arabadan inmeden asla cihazı eline vermeyin. Bu tür olaylarda satıcı veya alıcı dolandırıcılıklarını önlemek adına araca binmemek ve her zaman açık kafe gibi yerlerde buluşmak önemli. Araç içerisinde paranız kötü niyetli kişiler tarafından zorla alınabilir, cihazınız çalınabilir ve can kayıplarına varacak kötü sonuçlarla karşı karşıya kalabilirsiniz.
Her biri size tuhaf geliyor olabilir ancak günümüzde Türkiye’de en çok kullanılan alışveriş sitelerinde bu dolandırıcılık vakaları her gün yüzlerce belki binlerce kişinin başına geliyor ve şikayet siteleri bu şikayetlerle kaynıyor.
Kimlik Bilgilerinizi Vermeyin
Özellikle gününüzde akıllı telefon satarken yaşanan en büyük dolandırıcılık olaylarından bir tanesi kimlik belgesi yöntemiyle olmakta. Dolandırıcılar kimlik avı gerçekleştirmek için alıcı veya satıcı konumunda farketmeksizin özellikle satıcı konumunda olan kişilerin öncesinde bir fatura iletmesini ardından faturadaki ismin kimlik belgesini güvenlik nedeniyle kendilerine iletmelerini isteyebiliyorlar. Hiçbir zaman satıcı veya alıcı farketmeksizin kimlik belgenizi üçüncü taraflarla paylaşmayın ve kimlik belgenizi göstermenizi isteyen, aksi halde cihazı teslim almayacağını belirten kişilerle aynı ortamda bulunmayın. Gerekirse cihazı satmayın ve almayın ancak kimliğinizi paylaşmayın.
Kargo Dolandırıcılığı
En büyük ve en önemli dolandırıcılık yöntemlerinden bir tanesi ise “sen kargoya git oradayken fotoğraf çek ben parayı göndereyim sen ürünü kargola” yöntemi. Alıcı konumunda gözüken dolandırıcılar satıcılardan kargo şubesine giderek ürünü kendilerine göndermesini, ancak parayı kargo şubesinde cihazı teslim ettikten sonra veya teslim etme anında göndereceklerini söyleyerek bir aceleye getirip dolandırıcılığa imza atabiliyorlar. Satıcılar kargoda sıra ve çeşitli nedenlerle ürünü teslim ederek paranın hesabına geçeceğini düşünürken, genellikle dolandırıcılar o an itibariyle satıcı tarafı engellemiş oluyor.
Kargo görevlisi ürünü teslim aldığı saniyeden itibaren bir dolandırıcılık olayına denk geldiğiniz ortada olsa bile ürünü asla size geri veremiyor ve ürün kendisine zimmetlenmiş olduğu ve yasal süreçlerden dolayı alıcıya iletilmesi gerektiği için ürünü geri almanız o dakika bunu belirtmiş olsanız bile genellikle mümkün olmuyor. Dolandırıcılar kargo dolandırıcılığı olaylarını çok sık kullandığı için asla paranızı almadan bir ürünü kargo görevlisine teslim etmeyin, veya alıcı konumundaysanız satıcı tarafa asla para göndererek ürünü kargoya vereceğine güvenerek hareket etmeyin.
Son olarak günümüz Türkiye’sinde her gün binlerce kişi ya internet, ya da telefon yoluyla dolandırılıyor ve dolandırıcılık vakaları 10 yıl önceye, 1 yıl önceye göre yüzlerce kat artmış düzeyde. Bu sebeplerle ürün alırkende, satarkende her zaman dikkatli olmalı, güvenliğinizi koruyacak önlemler almalısınız. Yaşadığınız en ufak bir dolandırıcılık olayında herhangi bir avukata gerek olmadan bile en yakın karakola giderek yasal süreçleri başlatabilir veya doğrudan bir dava dilekçesiyle dolandırıcıları şikayet ederek hakkınızı ve başkalarının haklarını koruyabilirsiniz.